![]() |
Bertrand Russell
|
"Jak nakarmić dyktatora" Witold SzabłowskiZdążyłam się skrzywić nad egzaltacją w pierwszym akapicie „Przystawki”, bo tak właśnie są tu ponazywane rozdziały - że niby siedzimy w restauracji ze sztućcami w dłoni - i po chwili uświadomiłam sobie, że jeszcze się nie zdążyłam odkrzywić, a tu już połowa książki minęła. Ponieważ: kucharze. Każdy człowiek umie jeść, przeważnie też umie sobie przygotować jakieś jedzenie, każdy ma wizję na temat tego, jak pewne potrawy powinny smakować, prawie każdy pragnie od czasu do czasu nakarmić innych, żeby jego wizję poznali i docenili, i niech rzuca kamieniem ten, kto nigdy sobie nie zamarzył, że może by restaurację otworzyć. A nawet jak nie, to w sztuce kulinarnej każdy się czuje świetnie i od czasu do czasu chce wiedzieć, jak to robią zawodowcy. Tutaj zaś są zawodowi kucharze oraz równie zawodowi dyktaktorzy, połączenie samograj.Abu Ali, kucharz Saddama Husajna, musiał pewnego dnia zjeść upieczoną przez szefa köftę, którą ten dla dowcipu obficie doprawił sosem tabasco. Mimo to twierdzi "Z całej rodziny Al-Tikritich jedyną dobrą osobą był Saddam. Nie wiem, jak on się między nimi uchował." Od żony dyktatora Ali nauczył się gotować złodziejską zupę rybną z Tikritu. Są tu przepisy, wyróżnione kursywą, nie bardzo szczegółowe, ale wystarczające, żeby sobie wyobrazić smak. I jest cała otoczka, którą czyta się jak jakąś bardzo przesadzoną fantastykę: wszyscy pracownicy Saddama co roku otrzymywali nowe samochody. Pewnego dnia syn Saddama zabił kijem jego ochroniarza, który po pijaku strzelał w powietrze i nie chciał przestać. Saddam w tajemnicy przed pierwszą żoną poślubił drugą, i tak dalej. Odwiedzamy również liczne pałace, które kazał zbudować, a w nich kazał sobie gotować, nawet jeśli pałacu nie zamierzał odwiedzać. Jedzenie potem było wyrzucane, a biedacy, którzy próbowali je zabrać, bici. Przenosimy się do Ugandy. Kucharz Idiego Amina pochodzi z plemienia Luo, tego samego, z którego wywodzi się Barack Obama. Wcześniej gotował dla premiera Miltona Obote, ale to dyktator podniósł mu pensję trzykrotnie, podarował mercedesa i zmuszał do poślubiania kolejnych kobiet. Nakazał również wszystkim obrzezanie (dobrze w sumie, że nie ucięcie języka na przykład, albo i kastrację). W końcu podejrzewając go o chęć otrucia wyrzucił go z pałacu i z kraju. Odera cudem uniknął śmierci. Opowieść kucharza Envera Hodży (zmuszonego do pracy dla dyktatora przez partię, odmowa nie wchodziła w grę) przeplata historia Jovana, który poświęcił całe życie poszukiwaniom śladów swojego ojca, zamordowanego przez reżim, kiedy syn miał 6 miesięcy, ponieważ rzekomo był szpiegiem. Jovan odnalazł wykonawcę wyroku, który strzelił ojcu w tył głowy, co pamiętał, ale nic więcej. "A na koniec rozmowy, jakby chciał rozmówcę pocieszyć, dodał: „Panie Jovanie, wszyscy jesteśmy ofiarami tego strasznego systemu”." Kucharz Hodży natomiast musiał ściśle dbać o dietę cukrzycową dyktatora, ze świadomością, że w każdej chwili grozi mu śmierć, gdyby przywódcy cokolwiek dolegało. Kucharzy Fidela Castro jest dwóch, w tym jeden obłąkany, ale najwyraźniej pamięta wszystko, i jego opowieść jest bardzo malownicza, nawet jeśli nieco chaotyczna. A zaczyna się tak samo, jak w przypadku kucharki Pol Pota, której zwierzenia przeplatają kolejne rozdziały, a potem wieńczą całość: zaczyna się entuzjastycznym przyłączeniem do Rewolucji mianowicie. Jest więcej podobieństw. Kucharze Fidela, tak jak kucharka Pol Pota nadal twierdzą, że ich przywódcy byli dobrzy i nikogo by nie skrzywdzili. Ta ostatnia w ogóle kończy książkę dramatycznym i najwyraźniej absolutnie szczerym "Po tym wszystkim, co ode mnie usłyszałeś, sam sobie odpowiedz: czy można go było nie kochać?"
2020-08-03 11:03:33
Komentuj (0)
![]() |
Jak żyć? Żyć czy mieć? Motto na całe życie O feminizmie RSS
Teklak Lumpiata Towary Mieszane Kaczka Nie tylko Musierowicz Supermarket Matka Sanepid Z piekła rodem Daisy Batumi Zuzanka Bajeczki z Ikei A kocica Zakurzona Radziecki Odwodnik Wróciła z BuenosAires Radziecki Mignona Żona No. 1 Ola Barbarella Prasa zagraniczna Amerykanka w Krakowie Żyrafa w Izraelu Sistermoon w Irlandii Anglik w Polsce Margot w Irlandii A.I.w Szwajcarii Janina Amsterdam Stardust w NY Nina w Urugwaju Dudla Pożółkłe kartki Paradowska Zimno i Troje Małgośka Filip na Fiji Małe Szopy Nie śpią Szyper Magiczna biblioteka W kątku z książką Prawdziwy dr House Melissa Chustka Joanny Nowojorskie gadanie Żydóweczka w Nowym Świecie Maraska Passentówna Emigracyjny Żydóweczka Wawrzyniec P. Wawrzyniec 2.0 Miski do mleka Quijote Magazyny ilustrowane Oglądanie tego boli Pokropka Submachiny Ouverture Facile Kotecki Inne kotecki Aaaby-sprzedac Killer sudoku Garfield User Friendly Dilbert
O książkach na bieżąco O książkach archiwalnie O filmach na bieżąco O filmach archiwalnie O Paryżu na bieżąco O Paryżu archiwalnie Polka we Francji: teraz Polka we Francji: dawniej Poza domem |